IRONIC ของโรแมนติก

ชเร็คเป็นเรื่องของยักษ์ตัวสีเขียวใจดีที่ไปช่วยเจ้าหญิงในปราสาทซึ่งมีมังกรเฝ้า เนื่องจากดูมานานแล้วผมจึงจำรายละเอียดทั้งหมดไม่ได้ รู้เพียงว่าในตอนท้ายของเรื่องเมื่อชเร็คช่วยเจ้าหญิงได้แล้ว ทั้งสองก็รักกัน แต่เจ้าหญิงเป็นคนส่วนชเร็คเป็นยักษ์ตัวสีเขียวน่าเกลียด ความรักของทั้งคู่จึง ดูเหมือนมีอุปสรรค  แต่เรื่องก็คลี่คลายไปได้เมื่อเจ้าหญิงคืนร่าง กลับกลายเป็นยักษ์ผู้หญิงตัวสีเขียวเหมือนชเร็ค

เรื่องราวเช่นนี้ฟังเผิน ๆ ก็ดูเหมือนแฮปปี้เอ็นดิ้ง ในที่สุดทั้งสองก็ครองรักกันอย่างเป็นปรกติสุข

อันที่จริงพล็อตของเรื่องนี้ดำเนินไปตามขนบของเทพนิยายทุกประการ เพียงแต่ในความเห็นของคนทั่วไปความน่ารักน่าหยิกของเรื่องอยู่ตรงที่การผูกเรื่องที่ให้ เจ้าหญิงกลายเป็นยักษ์น่าเกลียด แทนที่ ชเร็คจะกลายมาเป็นเจ้าชายรูปงาม อย่างไรก็ดี ไม่ว่าจะเป็นชเร็คหรือเจ้าหญิงที่เป็นฝ่ายกลายร่าง เรื่องก็จบลงอย่างโรแมนติกไม่แพ้กัน

เฮลล์บอยหลุดหลงจากนรกมาสู่โลกมนุษย์ตั้งแต่ทารกโดยได้รับการอุปการะจากด็อกเตอร์ผู้เมตตาคนหนึ่ง ด้วยความเป็นปิศาจมีรูปร่างและความสามารถผิดมนุษมนา เฮลล์บอยจึงต้องทำงานอยู่ในสังกัดของหน่วยงานพิเศษภายใต้การดูแลของด็อกเตอร์ ในหน่วยนี้นอกจากเฮลล์บอยแล้วก็ยังมีมนุษย์ปลากับผู้หญิงคนหนึ่ง มนุษย์ปลานั้นดูหน้าดูตาแล้วก็ไม่ใช่คนอย่างแน่นอน อาศัยอยู่ในน้ำ แม้ไอคิวจะต่ำแต่อีคิวสูงมีความสามารถพิเศษทางจิต ส่วนผู้หญิงดูเหมือนคนปรกติธรรมดาทุกอย่าง แต่แท้จริงแล้วเธอคือแม่มด เมื่อใดที่เธอโกรธจะเกิดเพลิงพิโรธแผดเผาทุกสิ่งทุกอย่าง เฮลล์บอยหลงรักเธอ แต่เธออยากเป็นคนปรกติ เมื่อคิดว่าสามารถควบคุมไฟในตัวเองได้ เธอจึงออกจากหน่วยงานนี้ไปอยู่ในโรงบำบัดแห่งหนึ่ง แต่สุดท้ายฝ่ายผู้ร้ายก็ทำให้ไฟในร่างของเธอลุกไหม้อีกครั้ง ส่งผลให้ตึกโรงพยาบาลที่เธออยู่มอดไหม้เป็นจุล เธอจึงกลับคืนมาสู่หน่วยพิเศษอีกครั้ง ในที่สุดเฮลล์บอยกับแม่มดก็รักกันและเรื่องจึงจบลงอย่างโรแมนติก

ชเร็คและเฮลล์บอยเป็นฮีโร่ แต่จุดที่ทำให้ทั้งสองเหมือนกันและแตกต่างจากฮีโร่คนอื่นก็คือความเป็นอมนุษย์ ชเร็คเป็นยักษ์ส่วนเฮลล์บอยเป็นปิศาจ เหล่าฮีโร่โดยปรกตินั้นมีความเป็นอื่นไม่มากก็น้อยอยู่แล้ว แต่ยักษ์และปิศาจนั้นมีสถานภาพที่ต้องกล่าวว่าอยู่ตรงข้ามกับความเป็นฮีโร่ด้วยซ้ำ ฉะนั้นความเป็นอื่นของทั้งคู่จึงมีความเข้มข้นเหมือนกันคือทั้งสองไม่ได้แค่ "ไม่ได้เป็นมนุษย์" แต่ทั้งสองเป็นอะไรที่อยู่ตรงข้ามกับมนุษย์ทีเดียว

ในเรื่องเฮลล์บอย นางเอกต้องการกลับเป็นคนปรกติแต่ไม่สำเร็จ ส่วนพระเอกก็เกลียดเขาของตัวเองและคอยเลื่อยขัดมันออก ทั้งพระเอกและนางเอกต่างรังเกียจความผิดมนุษย์ในตัวเอง และต้องการเป็นคนปรกติ แต่ทั้งสองก็ไม่อาจขจัดความเป็นอื่นในตัวเองออกไปได้ เมื่อแม่มดควบคุมไฟไม่ได้และเผาตึกทั้งหลัง เมื่อเขาของเฮลล์บอยงอกใหม่อย่างไม่มีวันสิ้นสุด ทั้งคู่จึงจำต้องอยู่กับความเป็นอื่นในตัว ทั้งหมดนี้เป็นน้ำหนักให้กับความรักของคนทั้งสองโดยไม่ต้องอธิบาย และอันที่จริงต้องบอกว่าสิ่งที่ผูกพันให้ทั้งคู่รักกันนั้นก็คือความเป็นอื่นนั่นเอง

ทำไมชเร็คและเจ้าหญิงไม่สามารถรักกันทั้งอย่างนั้น โดยไม่ต้องมีฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งกลายร่าง ถ้าหากความพยายามในการกลับไปเป็นคนปรกติของแม่มดสำเร็จ เฮลล์บอยและแม่มดจะยังสามารถรักกันได้อยู่อีกหรือไม่ เหมือนมีเส้นอะไรบางอย่างคอยตีกรอบเรื่องว่า ถ้าอย่างจะจบแบบแฮปปี้เอนดิ้งก็มีทางเลือกอยู่เพียงไม่กี่ทาง

ความรักและความโรแมนติกในตอบจบของทั้งสองบอกเราว่า “ความแฮปปี้เอนดิ้ง” ของมนุษย์นั้นจะต้องประกอบไปด้วย “ความโรแมนติก” และ โรแมนติก นั้นจะต้องไม่มีความแปลกแยก และความแปลกแยกนั้นจะขจัดไปก็ด้วยการขีดเส้นเพื่อสร้างความเป็นอื่น หนึ่ง ขีดเส้นล้อมคู่รักทั้งสองเอาไว้ เพื่อให้เห็นว่านอกจากทั้งสองนี้แล้ว นอกนั้น ล้วนแปลกแยกแตกต่างอยู่ในความเป็นอื่น สอง เส้นที่ขีดนี้จะไม่สามารถอยู่ระหว่างคนทั้งสองได้ หรือถ้ามีเส้นอยู่ระหว่างคนทั้งสองก็จำเป็นที่จะต้องลบทิ้ง (ด้วยการกลายร่าง)

ในโลกของ “แฮปปี้เอนดิ้ง” จึงจำเป็นที่จะต้องมี “โรแมนติก” ชเร็คไม่อาจรักกับเจ้าหญิงได้ถ้าไม่มีฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งกลายร่างให้เหมือนกันเสียก่อน ขณะที่ความรักของเฮลล์บอยกับแม่มดเข้มข้นขึ้นได้ก็เพราะต่างเป็นคนอื่นที่ไม่ใช่มนุษย์

ทั้งหมดนี้ดูเหมือนจะเป็น irony ของพล็อตเรื่องที่มีพระเอกนางเอกผิดปรกติ ที่ฟ้องร้องความไม่ปรกติของ happy romantic

พิมพ์ครั้งแรก BIOSCOPE มิถุนายน 2547